Suchość pochwy po leczeniu onkologicznym

Nowotwory złośliwe są przyczyną na świecie drugą przyczyną zgonów po chorobach układu sercowo-naczyniowego. Średnio w naszym kraju co roku zapada na nie ponad 170 tysięcy osób. Na nowotwory chorują coraz młodsi ludzie, a wydłużenie życia populacji ludzkiej powoduje także wzrost liczby zachorowań w grupie osób starszych.

Metody leczenia onkologicznego

1. Leczenie systemowe, czyli działające w całym organizmie to np. chemioterapia, hormonoterapia, immunoterapia i leczenie celowane (ukierunkowane molekularnie).
2. Leczenie miejscowe, czyli leczące najczęściej nowotwór w jakiejś lokalizacji, a nie działające na komórki nowotworu poza tą lokalizacją np. zabiegi chirurgiczne, radioterapia, metody miejscowe niszczenia guza np. RFA, chemoembolizacja, termoembolizacja.
3. Leczenie wspomagające:

• leczenie niwelujące objawy choroby nowotworowej np. leczenie przeciwbólowe, zabezpieczenie oddychania np. tracheostomia, zabezpieczające odżywianie np. PEG, mikrojejunostomia, cewnik dożąłądkowy, zabezpieczające oddawanie moczu np. cewnik w pęcherzu moczowym,
• leczenie powikłań wynikających z zastosowanego leczenia onkologicznego np. leczenie suchości pochwy, suchości jamy ustnej czy zakładanie implantów piersi o ich amputacji.     

Nowoczesne leczenie raka

Obecnie w leczeniu onkologicznym stosuje się model "podejścia multidyscyplinarnego" tzn., że w leczenie jednej choroby zaangażowani są lekarze specjaliści z różnych dziedzin medycyny np. onkolodzy kliniczni, radioterapeuci onkologiczni, chirurdzy, urolodzy, radiolodzy, patomorfolodzy, genetycy kliniczni, psychiatrzy, neurolodzy, kardiolodzy, a także przedstawiciele innych zawodów medycznych jak pielęgniarki, fizjoterapeuci, dietetycy czy psycholodzy. Z drugiej strony leczenie onkologiczne w dużej części przypadków nowotworów złośliwych wymaga leczenia skojarzonego, czyli zastosowania różnych metod w leczeniu jednego pacjenta. Ten właśnie postęp medycyny w zakresie diagnostyki i leczenia nowotworów oraz wzrost świadomości naszych pacjentów, powoduje, że udaje nam się wyleczyć coraz więcej osób lub zmienić nowotwór w chorobę przewlekłą i leczyć go przez wiele lat.

"Ciężka choroba, ciężkie leczenie" - tak w skrócie można powiedzieć o leczeniu nowotworu.

Leczenie onkologiczne nowotworów, zarówno u kobiet jak i u mężczyzn, związane jest zawsze z konsekwencjami zdrowotnymi. Nie ma takiego leczenia onkologicznego, które nie dawałoby jakiś powikłań wczesnych (do 6 miesięcy od leczenia) lub nie wiązałoby się z ryzykiem ich wystąpienie w przyszłości, czyli tzw. powikłań późnych, występujących po upływie minimum 6 miesięcy od leczenia onkologicznego.

Suchość pochwy w trakcie i po leczeniu onkologicznym

Suchość pochwy to jedna z najczęstszych dolegliwości intymnych związanych z leczeniem onkologicznym. Nie dotyczy wyłącznie Pań w wieku około i pomenopauzalnym. Często występuje u kobiet młodszych, które były leczone onkologicznie, niezależnie od leczonej choroby, rak piersi, rak jajnika, mięsak, chłoniak nieziarniczy, białaczki, ziarnica złośliwa, czerniak, rak jelita grubego i wiele innych.  Obecnie na świecie około 12 milionów kobiet boryka się z problemami zdrowotnymi wynikającymi z leczenia nowotworów. Około 20-25% z nich cierpi z powodu suchości pochwy, a przy wystąpieniu trwałej menopauzy to blisko 90% naszych pacjentek.

Jak pokazują badania tylko mniej niż 30% pacjentek z suchością pochwy szuka pomocy u lekarza!

Nie bój sie powiedzieć lekarzowi i sięgnąć po pomoc!

Suchość pochwy po radioterapii

Późnym efektem ubocznym po radioterapii stosowanej u kobiet m. in. z powodu raka pochwy, szyjki macicy, trzonu macicy, odbytnicy, odbytu i pęcherza moczowego jest atrofia, czyli zmiany zanikowe w obrębie nabłonka pochwy. Efektem popromiennym może być również jego zmniejszona wrażliwość nabłonka pochwy na estrogeny. W obrębie pola radioterapii stosowanej na miednicę, znajdują się także jajniki, które często zostają trwale uszkodzone.

Suchość pochwy po chemioterapii i hormonoterapii

Leczenie systemowe np. chemioterapia czy hormonoterapia raka piersi często powoduje uszkodzenie funkcji jajników oraz intensywny i przedłużający się niedobór estrogenu prowadzący do trwałej lub czasowej menopauzy ze wszystkimi jej konsekwencjami. Chemioterapia dodatkowo uszkadza komórki nabłonka pochwy.

Konsekwencjami menopauzy wywołanej leczeniem onkologicznym oraz zmian w nabłonku pochwy są suchość pochwy i sromu, pieczenie, podrażnienie czy dyskomfort na co dzień oraz podczas stosunku.

Leczenie suchości pochwy

Suchości pochwy można zapobiegać lub złagodzić jej objawy przywracając nawilżenie okolic intymnych kobiety. 

Środki farmakologiczne o działaniu miejscowym: 

1. Pochodne estrogenów u kobiet nie chorujących na nowotwory estrogenozależne np. na raka piersi, trzonu macicy czy jajnika (u tych pacjentek są przeciwwskazane).
2. Regularne i długotrwałe stosowanie środków nawilżających pochwę (żele, globulki).
3. Stosowanie kwasu hialuronowego w preparatach nawilżających - do regularnego stosowania, zwykle efekt aplikacji do pochwy utrzymuje się do kilku dni, najczęściej konieczne jest stosowanie codzienne.
4. Stosowanie preparatów kw. hialuronowego do ostrzykiwań pochwy, wykonywane przez lekarzy. Efekt utrzymuje się do kilku miesięcy. Zabieg można powtarzać.

Efekt kwasu hialuronowego zwiększyć można przez jednoczesną rewitalizację pochwy laserem CO2.

Umów się na konsultację u dr Marka Korożana.