Biopsja tarczycy

 

Podstawowym badaniem diagnostycznym tarczycy jest biopsja aspiracyjna cienkoigłowa celowana (BACC), często opisywana jako BAC bez słowa celowana, bo właściwie innej niż biopsja celowana nie wykonujemy. Inaczej mówiąc zawsze celujemy w guzek igłą najczęściej pod kontrolą USG. W Centrum Medycznym Tartaczna 2 specjalizujemy się w wykonywaniu tego zabiegu. 

 

 

 

Dzięki zastosowaniu USG, lekarz może dokładnie zlokalizować zmianę, co pozwala na precyzyjne pobranie materiału do analizy cytologicznej. Materiał ten jest następnie oceniany przez patomorfologa, który bada komórki pod kątem obecności ewentualnych zmian nowotworowych lub zapalnych. BAC jest procedurą bezpieczną, wykonywaną w warunkach ambulatoryjnych, co oznacza, że pacjent nie musi pozostawać w szpitalu po badaniu.

 

• W Centrum Medycznym Tartaczna 2 biopsje tarczycy wykonuje dr n. med. Artur Antolak – patomorfolog, który w dalszej kolejności dokonuje także oceny pobranego materiału. Dr Antolak to wysoce ceniony specjalista, który aktualnie pełni funkcję Kierownika Pracowni Patomorfologii ALAB przy gdańskim Szpitalu MSWiA oraz drn. med. Kamil Drucis - chirurg onkologiczny. 

 

Kiedy wykonać biopsję tarczycy?

• Biopsja cienkoigłowa tarczycy jest wskazana przede wszystkim w przypadkach, gdy badanie ultrasonograficzne wykrywa guzki o cechach, które budzą niepokój, takich jak mikrozwapnienia, nieregularne brzegi czy zmiany naczyniowe.
• Biopsję przeprowadza się również u pacjentów, którzy mają zmiany o szybkim tempie wzrostu, co może sugerować złośliwy charakter guza.
• Kolejnym wskazaniem do wykonania BAC jest wywiad rodzinny, zwłaszcza w przypadku genetycznych predyspozycji do nowotworów tarczycy.
• Biopsja może być również przeprowadzana w celach diagnostycznych, aby potwierdzić bądź wykluczyć obecność stanów zapalnych, takich jak choroba Hashimoto czy zapalenie tarczycy Riedla.

 

Dzięki tej procedurze możliwe jest potwierdzenie lub  wykluczenie raka tarczycy, co ma kluczowe znaczenie dla wczesnego rozpoczęcia odpowiedniego leczenia.

 

 

Przebieg zabiegu biopsji cienkoigłowej

Zabieg odbywa się w pozycji leżącej z lekko odchyloną do tyłu głową, co ułatwia dostęp do gruczołu tarczowego. Dzięki zastosowaniu ultrasonografii, lekarz jest w stanie dokładnie określić miejsce, z którego należy pobrać materiał do analizy. Igła wprowadzana jest precyzyjnie do zmiany, a następnie pobierany jest materiał cytologiczny.

Zabieg trwa kilka minut, a dzięki małej średnicy igły oraz precyzyjnemu wkłuciu, większość pacjentów nie odczuwa znacznego dyskomfortu. Po zakończeniu pobierania materiału, miejsce wkłucia zabezpieczane jest opatrunkiem.

 

 

Czy biopsja wymaga przygotowania?

Biopsja cienkoigłowa tarczycy jest badaniem, które nie wymaga skomplikowanego przygotowania ze strony pacjenta. Przed przystąpieniem do zabiegu, pacjent powinien jedynie zdjąć wszelką biżuterię z okolic szyi oraz poinformować lekarza o wszystkich przyjmowanych lekach. Jest to szczególnie ważne w przypadku osób, które stosują leki przeciwzakrzepowe.

Pacjenci często pytają o znieczulenie, jednak przy biopsji BAC nie jest ono standardowo stosowane, gdyż sam zabieg jest mało bolesny, odczuwa się jedynie delikatne ukłucie. Często samo znieczulenie jaste bardziej bolesne niż biuopsja. Nie wymaga również szczególnego postępowania przed badaniem, dzięki czemu jest łatwy do zaplanowania i przeprowadzenia.

 

Wyniki biopsji i badania patologiczne

Pobrany materiał jest poddawany szczegółowej analizie mikroskopowej. Z uwagi na to, że lekarz pobiera z guza komórki, a nie tkankę - wynik badania jest badaniem tzw. cytologicznym. Patomorfolog ocenia strukturę komórek i określa, czy zmiany są łagodne, złośliwe czy zapalne. Wyniki są dostępne zazwyczaj po kilku dniach, a ich interpretacja jest kluczowa dla dalszego leczenia pacjenta. Jeśli wynik badania jest niejednoznaczny lub sugeruje obecność komórek nowotworowych, należy zweryfikować zmianę w materiale pooperacyjnym. W tym celu przeprowadza się, w uzasadnionych przypadkach, postępowanie chirurgiczne.

Warto pamiętać, że  BAC, mimo swej małej inwazyjności, jest wysoce precyzyjnym narzędziem diagnostycznym, które pozwala na podjęcie właściwej decyzji terapeutycznej.

 

 

Wynik biopsji guzków tarczycy

 

Podczas biopsji cienkoigłowej lekarz pobiera komórki ze zmiany w celu ich analizy cytologicznej (PATOMORFOLOGIA). Dzięki temu badaniu można określić charakter zmiany i zaklasyfikować ją do odpowiedniej kategorii według skali Bethesda. Nazwa tej klasyfikacji pochodzi od miasta Bethesda w USA, gdzie została opracowana.

 

 

Kategorie wyników biopsji według skali Bethesda

 

• Kategoria I – wynik niediagnostyczny lub materiał nie nadaje się do oceny. Biopsja wymaga powtórzenia. Ryzyko złośliwości w tej grupie wynosi 2-4%, a takie przypadki stanowią ok. 5-11% wszystkich biopsji.
• Kategoria II – zmiana łagodna, ryzyko złośliwości mieści się w przedziale 0-3%. To najczęstsze rozpoznanie, obejmujące 55-74% biopsji. W takich sytuacjach lekarz zaleca dalszą obserwację oraz ewentualne powtórzenie biopsji, jeśli zmiana zacznie się powiększać.
  Jeśli wynik wskazuje na zmianę łagodną, ale obraz USG budzi niepokój lub guzek jest dużych rozmiarów, warto rozważyć ponowną biopsję.
• Kategoria III – zmiana pęcherzykowa o nieokreślonym charakterze, atypia o niepewnym znaczeniu. Ryzyko złośliwości waha się między 5-15%, a takie rozpoznanie dotyczy 3-18% przypadków. W takich sytuacjach należy wykonać kontrolne USG tarczycy po 4-6 miesiącach i, jeśli będzie to konieczne, powtórzyć biopsję.
• Kategoria IV – podejrzenie nowotworu pęcherzykowego. Raki pęcherzykowe i łagodne zmiany tego typu są trudne do odróżnienia w badaniu cytologicznym. Dlatego ta kategoria obejmuje tylko guzy pochodzące z komórek pęcherzykowych. Ryzyko złośliwości wynosi 15-30%, a częstość takich rozpoznań wynosi 2-25%.
• Kategoria V – podejrzenie raka tarczycy na podstawie badania cytologicznego. Ryzyko złośliwości ocenia się na 60-70%. Takie rozpoznanie dotyczy 1-6% biopsji.
• Kategoria VI – niemal pewne rozpoznanie nowotworu złośliwego. Ryzyko złośliwości w tej grupie wynosi 97-99%, a tego typu diagnoza stawiana jest w 2-5% przypadków.

 

W przypadku zmian zaklasyfikowanych do kategorii V i VI konieczne jest leczenie operacyjne. Natomiast kategoria IV budzi więcej wątpliwości. W celu dokładniejszej oceny charakteru zmiany można wykonać badania genetyczne guza, jednak nie jest to standardowa procedura. Pacjent powinien zostać skonsultowany z doświadczonym chirurgiem, który podejmie decyzję o ewentualnym zabiegu. Ze względu na trudności w rozróżnieniu łagodnego guza pęcherzykowego od raka pęcherzykowego, ostateczna diagnoza możliwa jest dopiero po operacyjnym usunięciu zmiany i pełnym badaniu histopatologicznym.

 

 

Rokowania w przypadku nowotworu tarczycy

 

W przypadku raków tarczycy rokowania są na ogół bardzo dobre. Powszechność badań USG pozwala na wykrywanie małych nowotworów, ograniczonych do tarczycy, co zwiększa szanse na całkowite wyleczenie. W przypadku najlepiej rokującego raka brodawkowatego, jeśli jego średnica nie przekracza 4 cm, 10-letnia przeżywalność wynosi 90-95%. Ogólnie rzecz biorąc, przeżywalność 5-letnia w przypadku złośliwych guzków tarczycy wynosi ponad 75% u mężczyzn i 91% u kobiet.

 

 

 

Czy biopsja jest bolesna?

Jednym z najczęstszych pytań, jakie pacjenci zadają przed zabiegiem, jest to, czy biopsja tarczycy wiąże się z bólem. Dzięki cienkiej igle i precyzyjnemu wkłuciu, biopsja aspiracyjna cienkoigłowa nie powoduje silnego bólu, a jedynie ukłucie jak przy szczepionce luz zastrzyku. Pacjenci opisują uczucie podczas wkłucia jako porównywalne do pobierania krwi.

Nie ma potrzeby stosowania znieczulenia, co dodatkowo minimalizuje ryzyko powikłań. W niektórych przypadkach, gdy pacjent odczuwa wyjątkowy niepokój lub dyskomfort, lekarz może zastosować powierzchniowe znieczulenie skóry. Po zabiegu w miejscu wkłucia może pojawić się niewielki siniak lub krwiak, które samoistnie ustępują po kilku dniach.

 

 

Przeciwwskazania do biopsji

 

Przeciwwskazania dotyczą pacjentów z ciężką skazą krwotoczną, czyli zaburzeniami krzepliwości krwi oraz osób z aktywnymi stanami zapalnymi w obrębie szyi. Również pacjenci przyjmujący leki przeciwzakrzepowe powinni omówić możliwość czasowego odstawienia leków przed zabiegiem.

 

Umów się na biopsję tarczycy w Centrum Medycznym Tartaczna 2 Gdańsk

 

Wczesne wykrycie nieprawidłowości dzięki biopsji cienkoigłowej (BAC) może pomóc wykryć nowotwór na wczesnym etapie, kiedy jest on w pełni wyleczalny.

 

W Centrum Medycznym Tartaczna 2 zapewniamy kompleksowe badanie u jednego, cenionego specjalisty, na najwyższej jakości sprzęcie. Zapraszamy do kontaktu i umówienia wizyty u dr n. med. Artura Antolaka lub dr n. med. Kamila Drucisa. W przypadku stwierdoznego nowotworu, można zamówić wizytę u naszej onkolog dr Magdalny Korożan.