
Raki piersi oraz szyjki macicy, to dwa najczęściej rozpoznawane raki w ciąży. Rzadziej diagnozowane są także inne nowotwory złośliwe takie jak rak jajnika, czerniak, białaczki, chłoniaki w tym ziarnica złośliwa. Ciąża nie wywołuje ani nie przyspiesza wzrostu raka. Raki w ciąży nie są też bardziej „złośliwe” od tych występujących u kobiet nie ciężarnych. Agresywność nowotworów występujących u kobiet ciężarnych wynika raczej z wieku pacjentek i z tego, że u młodych kobiet częściej obserwujemy bardziej agresywne i gorzej rokujące typy nowotworów złośliwych piersi. Większe zaawansowanie raków piersi diagnozowanych w ciąży wynika z opóźnienia ich diagnostyki i przekonania, że guzki w piersi w czasie ciąży to „normalna” rzecz.
Jest to rak, który został zdiagnozowany w dowolnym momencie trwania ciąży lub w ciągu 1 roku od rozwiązania. Szacuje się, że u 1 na 1000 do 1 na 10000 kobiet rak zostanie zdiagnozowany w okresie ciąży. W przeciwieństwie do czerniaka, rak piersi nie daje przerzutów do płodu, chociaż istnieją przypadki przerzutów do łożyska.
Każda kobieta będąca w ciąży powinna mieć wykonane usg piersi. Nota bene takie usg 1 raz w roku powinna mieć wykonane każda kobieta, niezależnie od ciąży.
Nie należy lekceważyć żadnych guzków piersi diagnozowanych w czasie piersi, szczególnie jeżeli pacjentka stwierdza lub podejrzewa, że guzek w piersi się powiększa.
PAMIĘTAJ!
1. Młode kobiety też mogą chorować na raka piersi.
2. Nie każdy guzek w piersi jest rakiem, ale żadnego nie można lekceważyć.
3. Każda kobieta powinna mieć wykonywanie badanie piersi 1 x w roku, ciężarne również.
4. Największym błędem ciężarnej jest odkładanie diagnostyki „na potem” np. po ciąży.
5. Ciąża nie jest przeciwskazaniem do diagnostyki i leczenia raka piersi.
6. Rak im szybciej wykryty, tym większe mamy możliwości jego wyleczenia.
Zasady diagnostyki są takie same jak w przypadku guzów piersi u kobiet nie będących w ciąży. Wyjątkiem są badania radiologiczne np. mammografia, którą wykonuje się w sytuacjach uzasadnionych klinicznie, to jest już po potwierdzeniu raka lub gdy nie można inaczej go zdiagnozować. Przy czym czułość tego badania u młodych kobiet jest ograniczona.
W ciąży bezpiecznie można wykonać różne badania diagnostyczne takie jak:
1. USG piersi – na każdym etapie ciąży. Czułość badania USG piersi u kobiet z wyczuwalnymi guzkami wynosi 93–100%. U 90% kobiet jest badaniem wystarczającym do wykrycia raka piersi.
2. Rezonans magnetyczny piersi – podanie kontrastu jest zależne od wieku ciążowego płodu, nie jest badaniem rutynowym w ciąży.
3. BAC – biopsja aspiracyjna cienkoigłowa (biopsja cienkoigłowa) - w przypadku podejrzenia nowotworu złośliwego piersi (BIRADS 4 i 5) wręcz błędem jest wykonanie biopsji cienkoigłowej podejrzanej zmiany!
4. BAG – biopsja aspiracyjna gruboigłowa (biopsja gruboigłowa) – szczególnie zalecana u kobiet ciężarnych i karmiących piersią. Rozpoznanie raka zawsze musi być potwierdzone histopatologicznie i wynik biopsji cienkoigłowej (potwierdzenie jedynie cytologiczne) jest niewystarczający!
5. Biopsja mammotomiczna – jest rodzajem biopsji gruboigłowej, zalecana szczególnie w przypadku małych guzków.
Wszystkie biopsje zmian piersi można wykonać na każdym etapie ciąży. Nie ma też przeciwskazań do podania znieczulenia miejscowego.
Głównym celem jest wyleczenie raka, jeżeli jest to możliwe lub powstrzymanie jego dalszego rozwoju, przy jednoczesnej ochronie dziecka. Leczenie raka piersi odbywa się w ośrodkach referencyjnych i wymaga kompleksowego podejścia do tematu.
1. Wiek ciążowy, inne jest postępowanie w zależności od trymestru ciąży
2. Zaawansowanie choroby nowotworowej w chwili rozpoznania
3. Intencja i możliwości leczenia pacjentki
4. Wola pacjentki
W zależności od wyżej wymienionych czynników możliwe jest zastosowanie leczenia operacyjnego, chemioterapii, a w niewielu przypadkach także radioterapii ratunkowej np. przy stwierdzonych objawowych przerzutach do mózgowia. Część wymaganych do leczenia terapii przeciwnowotworowych może zostać odroczona aż do narodzin dziecka np. hormonoterapię odkłada się na okres po ciąży. W porównaniu do kobiet w podobnym wieku i z podobnym rodzajem raka piersi i niebędących w ciąży, szanse na wyleczenie są porównywalne. W wybranych przypadkach można także przyspieszyć rozwiązanie ciąży i wdrożyć odpowiednie leczenie. Leczenie kobiet po porodzie nie różni się od metod stosowanych u kobiet nie będących w ciąży.
W czasie leczenia systemowego (chemioterapia, hormonoterapia, bisfosfoniany, denosumab) nie wolno karmić piersią!!!
Nie stwierdzono żadnych istotnych zaburzeń rozwojowych (także intelektualnych) u dzieci, które w czasie życia płodowego były narażone na leki przeciwnowotworowe i urodziły się zdrowe – rozwijają się prawidłowo, a dostępne dane wskazują, że ich zdolność do posiadania własnych dzieci nie jest zmniejszona.
Istnieje jednak zwiększone ryzyko porodu przedwczesnego, u kobiet poddanych chemioterapii w czasie ciąży.
Jeżeli kobieta jest już po porodzie lub rak został wykryty po urodzeniu dziecka, zalecane jest stosowanie skutecznej antykoncepcji. Możliwość jej zastosowania należy przedyskutowć z onkologiem i ginekologiem.
Nie stwierdzono, by zajście w ciążę przez kobietę, która chorowała w przeszłości na raka piersi, zwiększało ryzyko nawrotu choroby.
U kobiet poddanych uzupełniającej hormonoterapii z powodu raka piersi, leczenie to trwa około 5-10 lat. Po okresie 2-3 lat, czyli czasie, gdy jest największe ryzyko nawrotu choroby nowotworowej, można bezpiecznie odstawić hormonoterapię na 1-2 lata. W tym czasie kobieta powinna zajść w ciążę i urodzić dziecko. Dopuszcza się również maksymalnie 6 miesięcy karmienia piersią. Po tym okresie należy ponownie włączyć hormonoterapię. Kobiety leczone z powodu raka piersi, u których nie stwierdza się nawrotu lub niewyleczonego nowotworu, powinno się zachęcać do karmienia piersią. Kobiety, u który nie doszło do wyleczenia choroby, nie powinny zachodzić w ciążę. W wybranych przypadkach ewentualną ciążę można omówić vi uzgodnić z onkologiem.
KOMPLEKSOWA DIAGNOSTYKA GUZÓW PIERSI W CIĄŻY:
1. Usg piersi wykonuje radiolog dr Ewa Kołyszko.
2. W przypadku już stwierdzonego guzka piersi jego weryfikację (BAC- biopsja cienkoigłowa, BAG- biopsja gruboigłowa, MMT - biopsja mammotomiczna, chirurgiczne wycięcie guza piersi) wykonują chirurdzy onkologiczni dr Kamil Drucis i dr Natalia Spychalska.
3. Opieka ginekologiczna nad ciężarmą z rakiem piersi- ginekolog dr Marek Korożan
4. Konsultacja z rozpoznanym guzem łagodnym lub złośliwym piersi dotycząca metod leczenia, diagnostyki i postępowania w chorobie nowotworowej - zapraszamy do onkologa klinicznego i radioterapeuty dr Magdaleny Korożan.
Rezerwuj termin poprzez stronę internetową (kontakt mailowy, telefoniczny, rejestracja online w zakładce kontakt) lub Znany Lekarz: dr Ewa Kołyszko, dr Kamil Drucis, dr Natalia Spychalska, dr Marek Korożan, dr Magdalena Korożan.